Walka bez szans

źródło: Biblioteka Narodowa

Marian Langiewicz (1827–1887), generał i dyktator powstania styczniowego

źródło: Biblioteka Narodowa

Oddział powstańczy Ignacego Drewnowskiego, 1863 r.

źródło: EAST NEWS

Do bitwy pod Węgrowem doszło 3 lutego 1863 r. Była jedną z nielicznych zwycięskich bitew polskich powstańców z carskimi wojskami

Siły powstańców styczniowych nie miały ani sprawnego dowodzenia, ani zasobów broni, ani pieniędzy, ani wsparcia międzynarodowego. Wielki polski zryw niepodległościowy od pierwszych godzin skazany był na porażkę.

Tymczasowy Rząd Narodowy w swoim historycznym manifeście zachęcał Polaków do poparcia powstania takimi słowy (pisownia uwspółcześniona): „Nikczemny rząd najezdniczy rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary, postanowił zadać jej cios stanowczy – porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, najgorliwszych jej obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiące mil na wieczną nędzę i zatracenie. Polska nie chce, nie może poddać się bezopornie temu sromotnemu gwałtowi, pod karą hańby przed potomnością powinna stawić energiczny opór. Zastępy młodzieży walecznej, młodzieży poświęconej, ożywione gorącą miłością Ojczyzny, niezachwianą wiarą w sprawiedliwość i w pomoc Boga, poprzysięgły zrzucić przeklęte jarzmo lub zginąć. Za nią więc Narodzie Polski, za nią! Po straszliwej hańbie niewoli, po niepojętych męczarniach ucisku, Centralny Narodowy Komitet obecnie jedyny, legalny Rząd Twój Narodowy, wzywa Cię na pole walki już ostatniej, na pole chwały i zwycięstwa, które Ci da i przez imię Boga na Niebie dać przysięga, bo wie, że Ty, który wczoraj byłeś pokutnikiem i mścicielem, jutro musisz być i będziesz bohaterem i olbrzymem...".

22 stycznia 1863 r. Królestwo Polskie stanęło w ogniu. Tysiące młodych Polaków chwyciły za broń, aby wywalczyć niepodległe państwo. Przeciwko sobie mieli...